Życie nie jest tylko pasmem sukcesów i przyjemności, my też nie
jesteśmy doskonali, niestety, często robimy wiele by jeszcze bardziej
wszystko sobie utrudniać. Oto 10 najczęstszych nawyków myślowych które
zatruwają nam codzienność.
Osoba silna psychicznie to taka, która radzi
sobie z negatywnymi myślami, potrafi regulować emocje i jest
produktywna bez względu na okoliczności. Każdy z tych obszarów może być
wyzwaniem, ale opanowanie negatywnych myśli jest chyba najtrudniejsze –
uważa Amy Morin, psychoterapeutka i pisarka.
Wewnętrzny dialog, który prowadzimy nieustannie wpływa na to jak
spostrzegamy świat, siebie i skutecznie potrafi zepsuć humor.
Niejednokrotnie myśli krążące po głowie nie są realistyczne, a mimo to
głęboko w nie wierzymy. Mogą zakłócać komunikację z innymi, powodować
trudności w związku i prowadzić do podejmowania złych decyzji. Jak z
nimi walczyć? Po pierwsze trzeba je dostrzec. Pomoże w tym lista
najczęstszych błędów poznawczych stworzona przez psychiatrę, autorka
książek dr Davida Burns’a.
1. Wszystko albo nic. Czasami widzimy świat
czarno-biało. Twoje dokonania to albo porażka albo sukces. Ludzie są
wyłącznie dobrzy lub źli. Takie myślenie pozbawia wielu odcieni szarości
i przez to zniekształca rzeczywistość.
2. Generalizacja czyli wyciąganie ogólnych wniosków na podstawie jednego wydarzenia.
Jeśli ktoś zganił cię w pracy, co oznacza, że musisz się
przekwalifikować, bo do tego zawodu się nie nadajesz. Mąż zwrócił ci
uwagę, więc pewnie jest z tobą nieszczęśliwy i może zażądać rozwodu.
Rzucił cię chłopak i dlatego uważasz, że wszyscy mężczyźni są źli. Jeśli
zauważysz, że pojawia ci się w głowie taka myśl, zrób proste ćwiczenie.
Wymień co najmniej 3 kontrargumenty na każdy argument, które pojawia ci
się w głowie.
3. Skupianie na negatywach. Jeśli zdarzyło się 9
dobrych rzeczy i jedna zła, to najlepiej pamiętasz tę złą. Kiedy
deklarujesz, że miałeś zły dzień zastanów się czy faktycznie tak było
czy może to pochopna ocena. Może w tym dniu było też sporo dobrego, ale z
jakiegoś powodu tego nie dostrzegasz?
4. Czytanie w myślach. Jak często z góry zakładasz, że
wiesz co myśli lub zrobi druga osoba? A przecież doskonale wiesz, że to
niemożliwe, by czytać w myślach i sam nie lubisz, gdy ktoś próbuje tego
na tobie.
5. Katastrofizowanie: z igły widły. Czasami oceniamy
pewne wydarzenia jako znacznie gorsze niż w rzeczywistości są.
Wystarczy, że raz skorzystałeś z debetu i już w głowie pojawia ci się
wizja bankructwa. Czy faktycznie są dowody na to, by sytuacja była aż
tak tragiczna? Kiedy zaczynasz pogrążać się w odmętach katastroficznych
myśli spróbuj, nawet na siłę, pomyśleć w jakim pozytywnym kierunku
mogłaby się rozwinąć ta sytuacja.
6. Wnioskowanie pod wpływem emocji. Emocje bardzo
często są nieracjonalne, ale rzadko je takimi widzimy. „Jeśli to mnie
tak przeraża, to po prostu się do tego nie nadaję”, „Jeśli czuję się jak
głupek, to pewnie nim jestem”. W takich sytuacjach najważniejsze, to
przypomnieć sobie, że emocje, tak jak niektóre myśli, nie zawsze są
oparte na faktach.
7. Etykietowanie. Szybko oceniamy ludzi i sytuacje. Przypinamy
im łatki, łączymy w kategorie mimo, że często jest to nieuprawnione.
Warto mieć świadomość, że to może prowadzić do fałszywej oceny innych.
8. Przewidywanie przyszłości. Nikt z nas nie wie z
pewnością, co przyniesie przyszłość. Myślisz czasem „Na pewno się jutro
ośmieszę”, „Przejdę na dietę, będę głodny i jeszcze przytyję”. Uważaj z
tego typu myśleniem, bo może zadziałać jak samospełniająca się
przepowiednia.
9. Personalizacja. Dorośli, w przeciwieństwie do
dzieci, wiedzą, że świat nie kręci się wokół nich. A jednak często tak
się zachowują. Jeśli szef chodzi jak gradowa chmura po biurze, to pewnie
jest wściekły na mnie. Jeśli koleżanka się długo nie odzywa, to pewnie
mnie nie lubi. W takich sytuacjach pomaga wyszukiwanie kilku innych
przyczyn czyjegoś zachowania, niezwiązanych z tobą, ale na przykład z
czynnikami zewnętrznymi – sytuacją na giełdzie, pogodą etc.
10. Idealizowanie i porównywanie. Jeśli chcesz zabić w sobie
optymizm i motywację, porównuj się z innymi. Zawsze znajdzie się ktoś,
przy kim blado wypadniesz. Zamiast porównań lepiej skup się na swoim
dążeniu do założonych celów.
oprac. marga na podst. Psychologytoday.com
Źródło: Charaktery