Moja wiosna – „Na Zdrowiu”. Odpoczynek jest sztuką

Moja wiosna pachnie mocno, oczywiście hiacyntami, które w doniczce stoją na parapecie, to najpiękniejszy wiosenny kwiat. Poza hiacyntami stoi jeszcze jeden kwiat, który nie wiem jak się nazywa, a dla mnie jest szczególny, bo dostałem go od najukochańszej osoby.

Moim zdaniem hiacynt to absolutny król wiosny, ach ten zapach - mam w mieszkaniu o poranku i wieczorem. 

W dniu dzisiejszym /22 marca 2016 roku/ wybrałem się w poszukiwaniu wiosny w Łódzkim Ogrodzie Botanicznym im. Jakuba Mowszowicza. Hiacyntów nie znalazłem, a znałem również moje ulubione kwiaty – krokusy. 

Krokus, Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej

Park im. Józefa Pałuckiego /Na Zdrowiu/

AL. Unii, Srebrzyńska, Krakowska, Krzemieniecka, Konstantynowska

Największy łódzki park i jeden z największych w Europie rozciąga się na powierzchni 172 ha. Powstał na terenach należących niegdyś do lasów miejskich. W okresie I wojny światowej powierzchnię lasu zredukowano z ok.400 ha do 115 ha. Pierwsza koncepcja zagospodarowania tego terenu jako parku pochodziła z 1904 roku i należała do T. Chrząńskiego (twórcy parku Poniatowskiego i parku Sienkiewicza), nie została ona jednak nigdy zrealizowana. Plany zagospodarowania parku były wielokrotnie zmieniane przez kolejnych twórców. Do bardziej znaczących projektantów można zaliczyć: E. Ciszkiewicza, braci Zajkowskich, E. Templina lecz dopiero Stefan Rogowicz ustalił ostateczną wersję planu. We wszyst-kich koncepcjach starano się zachować resztki pozostałego lasu i wyznaczyć tereny przeznaczone pod sport i rekreację. Park zachował taki charakter do dnia dzisiejszego.

Wstępne prace nad zagospodarowaniem parku rozpoczęto w latach 20-stych XX wieku. Do 1928 roku dosadzono na tym terenie prawie 300 000 sztuk drzew, wykopano stawy i rozpoczęto prace na terenach sportowych (stadion, korty tenisowe). W latach 30-tych XX wieku urządzono ogród zoologiczny, zakończono budowę stadionu, ogródka jordanow-skiego, strzelnicy, wieży spadochronowej. W tym czasie założono również pierwszy w Łodzi ogród działkowy ciągnący się wąskim pasem wzdłuż wschodniej granicy parku, tuż przy torach kolejowych. Kilka lat przed wybuchem II wojny światowej tempo prac spowolniło się znacznie ze względu na brak funduszy tak, że koncepcja Rogowicza nie została do końca zrealizowana (m.in. tereny wystawowe). W skład parku miał wchodzić także Ogród Botaniczny - zrealizowany dopiero w latach sześćdziesiątych, który obecnie stanowi odrębny obiekt. Park został zaprojektowany w postaci półkola od wschodu przylegającego do Al. Unii Lubelskiej. Zachodnią część wyznaczają ulice Krakowska i Krzemieniecka. Bryła parku przecięta jest ulicą Konstantynowską. Po obu jej stronach rosną dwa rzędy lip krymskich. Stojąc u zbiegu ulic Konstantynowskiej z Al. Unii Lubelskiej widzimy kolejne dwie aleje rozchodzące się promieniście ze skrzyżowania w kierunkach pn.-zach. i pd.-zach. Obie aleje przebiegają przez cały park i posiadają po dwa ciągi spacerowe obsadzone jesionem pensylwańskim.

Na terenie parku po północnej stronie ulicy Konstantynowskiej znajduje się Pomnik Czynu Rewolucyjnego (odsłonięty w 1975 r. w miejscu zniszczonej przez hitlerowców Kolumny Rewolucjonistów z 1923 r.) upamiętniający straconych rewo-lucjonistów z 1905-1907 r., którzy zostali w tym miejscu pochowani.

Zasadnicza, leśna część parku składa się z pospolitych gatunków drzew: sosny zwyczajnej, brzozy brodawkowatej, dębu szypułkowego, grabu oraz olchy czarnej rosnącej na terenach podmokłych. Ogród dendrologiczny natomiast zawiera w swojej kolekcji rzadko spotykane odmiany pospolitych drzew jak na przykład świerk pospolity w odmianie wężowej, czy olszę czarną odmiany strzępolistnej. Ponadto możemy tam spotkać zupełnie egzotyczne gatunki drzew nie występujące naturalnie w naszej strefie klimatycznej jak tulipanowiec czy platan klonolistny.

Obecnie park oraz przylegające do niego tereny określa się mianem kompleksu leśno-rekreacyjnego na Zdrowiu. W jego skład oprócz parku wchodzą: ogród botaniczny (największy w kraju), ogród zoologiczny, ogródek dendrologiczny, lunapark, tereny sportowe oraz rezerwat przyrody "Polesie Konstantynowskie". W parku znajduje się 18 pojedynczych drzew - pomników przyrody: brzoza brodawkowata (220 cm), 3 buki pospolite (115, 230, 300 cm), dąb czerwony (265 cm), 2 dęby szypułkowe (250 i 310 cm), kasztanowiec biały (255 cm), 2 klony srebrzyste (235, 260 cm), 2 lipy drobnolistne (305 i 320 cm), 2 skrzydłorzechy kaukaskie (225 i 285 cm), wierzba biała odm. zwisła (245 cm) oraz dwie grupy klonów srebrzystych (37 egz. o obw. pni 65 - 270 cm oraz 14 egz. o obw. 205 - 300 cm) uznanych za pomniki przyrody.

Ogród Botaniczny powstał ponad 30 lat temu Zajmuje powierzchnię 64 ha. Aby ułatwić zwiedzającym jego dokładne poznanie podzielono go na 9 działów tematycznych: arboretum, dział flory polskiej, dział roślin leczniczych i przemysłowych, dział zieleni parkowej, ogród japoński, alpinarium, systematyka roślin zielnych, dział biologii roślin oraz dział kolekcji roślin ozdobnych. Na jego terenie zaprojektowano również kilka ścieżek edukacyjnych. Filia Ogrodu - Palmiarnia znajduje się na terenie parku Źródliska II.

Ogród Zoologiczny został utworzony w 1938 roku. Obecnie zajmuje on powierzchnie 16,4 ha i ma charakter zadrzewionego parku. Pierwszym mieszkańcem ZOO był jeleń Boruta, który przywędrował do centrum miasta i został złapany na placu Reymonta. Obecnie w Ogrodzie Zoologicznym jest przetrzymywanych ok. 4000 zwierząt - przedstawicieli 300 gatunków. Większość wybiegów i pomieszczeń dla zwierząt powstawała w latach 50-tych XX wieku, kiedy podejście do ochrony zwierząt było inne niż współcześnie. Ze względu na niezgodność warunków, w jakich żyją zwierzęta, z normami Unii Europejskiej, w ostatnich latach do ZOO sprowadza się tylko nieliczne gatunki.

Rezerwat "Polesie Konstantynowskie" został utworzony z inicjatywy Towarzystwa Przyrodniczego im. Stanisława Staszica w 1930 roku i należy do najstarszych rezerwatów w kraju. Jest to równocześnie pierwszy rezerwat w Polsce utworzony na terenie miasta. Wówczas głównym przedmiotem ochrony były drzewa iglaste, głównie jodła, występująca tu na północnej granicy geograficznego zasięgu. Obecnie gatunek ten w rezerwacie praktycznie nie występuje. W 1945 roku rezerwat objęto ponownie ochroną ze względu na fragmenty lasu o charakterze naturalnym - głównie grąd i łęg. Ciekawostką przyrodniczą rezerwatu jest bluszcz zwyczajny oplatający drzewa, czasem do wysokości 20 m. W rezerwacie znajdują się 4 pomniki przyrody: dąb szypułkowy o obw. 500 cm oraz trzy olsze czarne o obw. 150, 130 i 135 cm.

Źródło:  Park im.Józefa Pałuckiego /Na Zdrowiu/

Krokus, zdjęcie1.  Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej

Krokus, zdjęcie 2.  Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej

Krokus, zdjęcie3.  Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej

Krokus, zdjęcie 4.  Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej

 

Krokus, zdjęcie 5.  Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza. fot Dariusz Marek Gierej